گروه نیابت

الگوی تعاملات اقتصادی در سبک زندگی دینی

الگوی تعاملات اقتصادی

الگوی مصرف

در سرفصل الگوی تعاملات اقتصادی، از منظر تعالیم دینی نیازهای مادی انسان باید در حد متعارف تأمین شود و از هرگونه اسراف و زیاده روی در مصرف نهی شده است. یکی از مصادیق مهم سبک زندگی الگوی مصرف است که برای پیاده سازی جامعه دینی باید در چهارچوب نظام معنایی توحیدی باشد. (فاضل، 1392 :182)

بر این اساس مولای متقیان حضرت علی علیه السلام فرمودند: اسراف موجب هلاکت است و میانه روی مایه زیاد شدن ثروت است. (مجلسی، 1403ج 72 :192) البته ذکر چند نکته در رابطه با سبک زندگی در فرهنگ دینی ضروری است: نکته اول اینکه قناعت و زهد در زندگی به معنای سخت گرفتن بر خانواده و نیازمندان جامعه نیست چرا که اسلام همواره به تأمین رفاه مادی متناسب با شأن اجتماعی هر یک از آنها سفارش نموده است. (حر عاملی، 1414ج21 :540)

در قرآن کریم آمده است: کسانی که هر گاه انفاق کنند، نه اسراف می کنند و نه سخت گیری بلکه در میان این دو حد اعتدالی دارند. (فرقان/67). نکته دیگر اینکه باید از هرگونه تجم لگرایی و افراط پرهیز نمود. چرا که این امر آثار نامطلوبی بر زندگی فرد و جامعه خواهد داشت که از جمله می توان به متزلزل شدن بنیان خانواده، سلب آرامش روحی افراد و زیاده طلبی و تعرض به حقوق دیگران اشاره کرد.

رعایت عدالت اقتصادی در جامعه

دین اسلام بر اساس عدالت بنا شده است، از این رو در جامعه توحیدی، حکومت عاملِ برپا داشتن عدالت است. عدالت اقتصادی باید با «عقلانیت» و «معنویت» همراه باشد تا بتوان به نتایج مطلوبی دست یافت. اگر عدالت با معنویت همراه نباشد شعارش توخالی خواهد شد و جنبه سیاسی و شکلی به خود می گیرد. در صورت نبود عقلانیت، انسان در تشخیص مصادیق عدالت دچار گمراهی و اشتباه می شود. از سوی دیگر اگر عدالت توأم با معنویت نباشد دچار ظاهرسازی و ریاکاری خواهد شد. (طریق الاسلامی، 1395: 104-105)

قرآن کریم در آیات متعددی از جمله آیه 15سوره شوری و آیه 90 سوره نحل به اجرای عدالت امر کرده است. در آیه 25 سوره حدید، هدف از بعثت پیامبران را برپایی عدالت در میان مردم معرفی کرده است. تأکید قرآن به برقراری عدالت در جامعه و روابط بین افراد در اقتصاد اسلامی به صورت اصلی در نظام توزیع ثروت بازتاب یافته است. (صدر، 1417 :286)

زکات که از مختصات اقتصاد اسلامی است در جهت اجرای عدالت اقتصادی در جامعه اسلامی نقش بسزایی دارد. امام صادق علیه السلام فرمودند: اگر زکات به درستی پرداخت شود، هیچ نیازمندی باقی نخواهد ماند. (صدوق، ،1413ج 2 :7)

پیمایش به بالا
Scan the code